Kategoriaj arkivoj: femismo

Kio estas justeco?

(antaŭaverto: mencioj de krimoj, genre bazita perforto kaj perforto kontraŭ inoj)

Rilate al la diskutoj pri genre bazita perforto, kiuj lastatempe ekis en la esperanta komunumo, mi decidis ne prikomenti la konkretan kazon, sed oferti anstataŭe kelkajn ĝeneralajn ideojn pri diversaj manieroj, per kiuj oni povas kompreni justecon. Ili povas esti aplikataj ne nur en kazoj de genre bazita perforto, sed ankaŭ ĝenerale kaj en aliaj kampoj.

La puna modelo de justeco estas la – laŭ mi bedaŭrinde – ĉefa modelo laŭ kiu sistema justeco funkcias nuntempe. Ĝia fokuso estas pri puno, venĝo, suferigo de la krimulo surbaze de tio ke ri per sia ago la suferon meritis, ekzemple ĉar ri kaŭzis suferon al aliulo. Simpligite, oni povas resumi la punan modelon per la diraĵo “okulo kontraŭ okulo, dento kontraŭ dento”. Eĉ se nuntempe en mia lando oni ne vere sekvas tiun regulon laŭlitere (ekzemple la puno por murdo ne estas mortpuno, plej ofte oni uzas malliberigon kiel punon), daŭre validas ke la puno devus iumaniere esti adekvata laŭ la graveco de la krimo. Tio signifas ekzemple ke kontraŭ pli serioza krimo, oni ricevos pli longan tempon en malliberejo.

32059821574_e5e88fefbc_z

Bildo: Criminal Injustice de Derek Goulet, uzita laŭ CC BY-NC 2.0

Pli moderna vidpunkto pri justeco estas la resaniga modelo. Kiel ĝia nomo sugestas, se iu spertis suferon aŭ damaĝon, ĉi tiu modelo celas kuraci ĝin, ne venĝi ĝin per reciproka sufero kiel ĉe la puna modelo. Unu el la plej grandaj diferencoj inter la puna kaj la resaniga modeloj estas ke ĉe la dua, la viktimo estas centra. Riaj bezonoj estu konsiderataj kaj ri estu tiom aktiva en la proceso kiom ri volas. La resaniga modelo nome komprenas krimon kiel ion kion oni faris kontraŭ la viktimo/komunumo, ne kontraŭ leĝoj de la ŝtato. Do, la resanigo efektive signifas remeti ĉion en la staton de antaŭ ol la krimo okazis. Plue, la resanigo koncernas ne nur la viktimon, sed ankaŭ la kulpulon. Ankaŭ riaj bezonoj estu konsiderataj. Ria rolo estu ne pasiva akcepto de la puno kiel ĉe la puna modelo, sed aktiva partopreno en la resanigo. Tial la metodoj, kiujn oni uzas, ofte estas bazitaj sur kunlaboro kaj ria kapablo preni respondecon pri sia ago kaj ripari la damaĝon. Konkrete oni emas uzi ekzemple komunuman servon aŭ mediacion. Legi plu

Komenti

Enarkivita sub amaskomunikiloj, edukado, femismo, movado

Nuntempaj Defioj de Feminismo

Ĉi tiu artikolo estas represo de artikolo, kiu estis publikigita en Kontakto 2017:2 – ni kore rekomendas al vi la tutan numeron, kies ĉeftemo estas Genraj perspektivoj: sinidentigo, afekcio kaj feminismo.

La esprimo “genra egaleco” lastatempe furoras, interalie en Esperantujo: ĝi aperas ekzemple kiel kongresa temo, TEJO-komisiono, kaj eĉ ĉeftemo de Kontakto. Unuflanke mi ĝojas ke finfine vekiĝas intereso pri la temo, sed aliflanke maltrankviligas min ke tio tro ofte okazas en maniero kiu estas limigita, trosimpligita, nedaŭripova, kaj de longtempa vidpunkto eĉ eventuale damaĝa. En ĉi tiu artikolo mi atentigos pri la plej gravaj manieroj per kiuj feminismo estas misinterpretita kaj fuŝaplikita, kaj strebos fari sugestojn por plibonigo.

32993449825_2a0c6d0719_z

“Kolera feministo” (Foto: ‘Women’s March London’ de Nessie Spencer, uzita laŭ CC BY-SA 2.0)

Unue, gravas ke oni apliku genran perspektivon en ĉiuj kampoj kaj sur ĉiuj niveloj. Ekzemple, en TEJO ne plu ekzistas komisiono aŭ faka sekcio pri reta agado, ĉar nuntempe reta agado necesas en ĉio: en informado, eksteraj rilatoj, aktivula trejnado, Pasporta Servo ktp. Same, en ĉiuj el tiuj fakoj ankaŭ la genra perspektivo necesas. Tio signifas ke oni per diversaj manieroj certigu egalan partoprenon en ili: en fizikaj renkontiĝoj (kongresoj, PS) oni faru paŝojn por malebligi seksĝenadon, en varbiloj oni garantiu egalan reprezentadon, ktp. Legi plu

Komenti

Enarkivita sub aktivismo, femismo, movado, pozitiveco

Kelkaj pensoj pri strata molestado

Antaŭ kelkaj tagoj, en urba buso, mi estis molestita de juna viro. Estis malagrabla kaj timiga sperto elteni liajn insistajn demandojn, maldecajn komentojn kaj nedeziritan fizikan proksimecon. Sed tio, kio plej kolerigas min, estas ke ne temis pri izolita kazo. Tio okazadas ofte. Ekzistas tiom multe da viroj, kiuj konsideras tion akceptebla invadi la fizikan kaj emocian spacon de virino, nur por sia propra amuzo. Kaj ekzistas aliaj, kiuj verŝajne ne engaĝiĝus en ĉi tiu tipo de strata persekutado, sed sekvadas la saman pensmanieron en alia speco de sociaj situacioj, kiel en enretaj diskutoj, aŭ dum interago kun iliaj viraj samranguloj. Iuj el tiaj homoj estas inter miaj amikoj, parencoj, kolegoj… mi spertis tion, kaj mi tristas.

Virinoj meritas respekton, kaj havas la saman rajton kiel viroj senti sin komforte kaj sekure en publikaj (kaj virtualaj) spacoj. Al ĉiuj mi volus diri: ne kontribuu al kulturo, kiu akceptas la malon. Ne molestu. Ne tuŝu iun sen konsento. Ne insistu kiam iu diras ne. Ne ridu pri seksismaj ŝercoj, defiu la homojn kiam ili tion faras. Intervenu kiam iu alia estas molestita. Eduku vin mem por esti pli bona homo. Vere necesas ke oni priparolu pli tiun ĉi temon, ĉar estas ĝi havas gravajn konsekvencojn je la kvalito de la vivo de la viktimoj (atentu: en tiu ĉi artikolo mi parolas specife pri ĝenado al inoj, sed similan fenomenon suferas aliaj diskriminaciitaj grupoj, kaj evidente tion same necesas kontraŭbatali).
street harassment.jpg
Kiam mi skribis tion ĉi en mia Facebook-linio, amikiĉoj komentis, demandante kiel praktike interveni, se oni ĉeestas situacion de ĉestrata molestado. Iuj esprimis sian timon ke eventuala interveno povu finiĝi en perforto, ekz ke ili estu batataj aŭ simile. Mi certe komprenas tiajn dubojn kaj timojn, kiujn mi mem havas, kaj mi pensas ke ĉiu devas mem pritaksi la diversajn situaciojn, kaj decidi surbaze de siaj rimedoj, sen elmeti sin al danĝero. Tamen mi petas forlasi iom la stereotipan bildon de sendefenda ino, kiu (iom “nature”) iĝas celo de la atako de malbonulo kaj bezonas la heroan intervenon de alia iĉo, kiu batalos por defendi ŝin. Estas iom pli komplike. Mi ne faras alvokon al iĉoj por ke ili per batado savu la inojn kiu spertas moleston. Mi nur petas ke oni (ne nepre nur iĉoj) konsciiĝu pri la problemo, ne neglektu ĝin, kaj ne pensu “mi povas nenion fari kontraŭ tio”, ĉar ĉiuj ja povas ion fari.

Jen kelkaj sugestoj:

Helpu la viktimojn, sen rekte alfronti la molestantojn. Ofte sufiĉas demandi “Ĉu vi bezonas helpon?”, ŝajnigi ke vi konas la viktimon, aŭ uzi pretekston por alparoli rin, kaj tiel krei distrilon. Eĉ nur alproksimiĝi kaj montri per senvorta komunikado vian subtenon hepas. Por la viktimoj multe gravas, el la psikologia flanko, senti ke ili ne estas solaj. Ofte en tiaj situacioj ili spertas anksion kaj honton, kaj ne kapablas reagi, sed ĉeesto de amikemaj homoj povas doni multe da forto. Male, esti ĉirkaŭata de prifajfantaj homoj kontribuas al la sento de fremdeco. Krome, viktimoj bezonas subtenon ankaŭ poste.
Donu la bonan ekzemplon en via ĉiutaga vivo. Ne necesas atendi specifan situacion, por ion fari kontraŭ molestado. Se vi estas iĉo, kaj ne certas kiel respekte trakti inojn en publikaj spacoj, eduku vin mem pri tio, kaj per via ekzemplo vi kontribuos eduki aliajn virojn. Des pli se vi estas patro, instruisto, aŭ havas alian rolon en edukado de infanoj/junuloj, vi povas multon fari.
Partoprenu kampanjojn. Ekzemple de la 2a ĝis la 8a de aprilo 2017 estos la Internacia Semajno Kontraŭ Strata Molestado. Oni okazigas ĝin jam la 7an fojon, kaj en la pasintaj jaroj 41 landoj partoprenis. Ĉi-tiu estas la retpaĝo: http://www.meetusonthestreet.org. Memoru ke estas pluraj manieroj engaĝiĝi: krom marŝi en protestoj, vi povas diskonigi informojn, volontuli, donaci monon, ktp. Kaj, se vi estas artisto (aŭ simple vi estas kreema), vi povas krei originalan verkon pri la temo.

31638377663_b1d504639b_k.jpg

Protestantoj okaze de la “Marŝo de Virinoj”, la 21an de Januaro 2017

Se vi regas la anglan, kaj volas legi pli pri la temo, mi konsilas tiun ĉi retejon: http://www.stopstreetharassment.org

Komenti

Enarkivita sub aktivismo, edukado, femismo, konsento, ĉiutaga vivo

Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo.

Jen transskribo de la prezento de nia programero “Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo”, kiun ni faris dum la UK 2016 en Nitro.

Antaŭ du jaroj ni kunfondis Egalecen, la unuan blogon en Esperanto pri feminismo kaj socia justeco, kaj ni pensis eble havi ion por diri rilate la kongresan temon de tiu ĉi jaro.

Ĉi matene, dum la solena malfermo, ni multege aŭdis pri tio, ke la Esperanta movado konstituas socijustecan movadon. Oni nomis tion “lingva justeco”. Kaj mi audis pri tio jam de longe, ekde kiam mi iĝis Esperantisto. En Esperantujo oni diskutadas pri tio en la kongresoj, en la publikaĵoj, kaj ĉefe en la agado por eksteraj rilatoj. Kiel diris dum la malfermo la prezidanto de TEJO, TEJO jam de pluraj jaroj klopodas montri ke Esperanto ne estas nur hobio de strangemuloj, sed ilo por integriĝo kaj justa komunikado. Sed ĉu same ofte ni Esperantistoj nin demandas: “Ĉu nia movado estas justa, ĉu ĝi estas egala?”.

Ni pensis ke ne havus sencon veni al la Nitro por diskuti pri socia justeco, kaj neglekti tiun ĉi demandon.

Kaj ni ankaŭ pensis ion alian, kion ni ŝatus rimarkigi al vi, kaj kion cetere ankaŭ diris Mark Fettes ĉi matene, se vi estis atentaj: ke ni estas tre bonŝancaj, aŭ eĉ pli bone estas diri ke ni havas grandan privilegion, esti ĉi tie.

Ĉar certe estas multaj aliaj homoj, kiuj ankaŭ ŝatus partopreni, kaj havus ion por diri, sed pro diversaj kialoj ne povis. Eble iuj estas junuloj au senlaboruloj, por kiuj la kotizo estis tro alta. Aliaj eble estas virinoj, kiuj restis hejme por prizorgi bebon, aŭ edzon, aŭ maljunan patron. Kelkaj estas afrikanoj, kiuj ne ricevis vizon, aŭ loĝantoj de iuj landoj kun malstabila politika situacio, kiu malpermesis al ili sekure vojaĝi. Eble estas eĉ iuj transgenraj homoj, kiuj ne sentis sin komfortaj aliĝante al kongreso kie ilia sekureco ne povas esti garantiita. Kaj kio pri la handikapuloj, kiuj estis tre feliĉaj veni al Nitro babili pri socia justeco, kaj poste malkovris ke la kongresejo ne estos alirebla por ili?

Ĉi tio ne estas retoriko, sed estas konkretaj problemoj, pri kiuj indas ne forgesi kaj pri kiuj necesas labori, kiel komunumo, kiel organizoj kaj kiel individuoj.

Do, mi kaj la aliaj teamanoj de la blogo Egalecen pripensis uzi nian sperton por doni nian modestan kontribuon al la Kongresa Temo, kaj levi tiun demandon, kiu estas en la titolo de la sesio de mardo: “Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo”. Tiu dua parto de la titolo signifas ke ni traktos la demandon laŭ la vidpunkto de pluraneca feminismo.

Aŭdante la vorton feminismo vi eble pensas “ah, tion mi konas, oni babilos tie pri virinoj”. Sed la feminismo kiun ni prezentos en nia sesio verŝajne ne estos tia kian vi atendas. Ni detale klarigos la koncepton de pluraneco dum la sesio, sed kurte temas pri aliro kiu analizas socian maljustecon en kompleksa maniero, agnoskante komplikecon de identecoj laŭ pluraj kategorioj, kiuj interligiĝas kaj interagas.

Do, la celo de nia sesio estos apliki pluranecan analizon al nia movado. Ĉi matene Mark Fettes diris ke oni multe babilas pri socia justeco kaj malmulte pri justeco lingva. Sed en la Esperanto-movado, tio ne veras – eĉ male. Ni asertas ke la Esperanto-movado ne plu povas okupiĝi nur (aŭ preskaŭ nur) pri lingva justeco, en la simpligita maniero kiel ĝi faris en pasinteco, sed ankaŭ pri kiel lingva (mal)justeco interagas kun aliaj aksoj de (mal)justeco – alivorte, ni devas alpreni pluranecan perspektivon kaj iĝi movado ne simple lingvojusteca, sed vere socijusteca.

Ni klopodos fari la sesion interaktiva, tiel ke ĉiuj povas alporti sian sperton kaj siajn ideojn. La celo ne estas prezenti universalan veron, aŭ doni finan solvon, sed pripensigi, diskutigi, kaj doni kelkajn rimedojn por aliri la temon.

2 komentoj

Enarkivita sub aktivismo, femismo, lingvo, movado

Post Kolonjo, ni ne povas lasi ke la bigotoj ŝtelu la feminismon.

(de Laurie Penny, originala versio ĉe  http://www.newstatesman.com/politics/feminism/2016/01/after-cologne-we-cant-let-bigots-steal-feminism, tradukita de Manuela Ronco)

Enhavaverto: seksperforto, mizogineco, rasismo.

Kial ni ne povas ĉiam taksi seksan molestadon tiom serioze kiom ni faras kiam enmigrintoj kaj islamanoj estas implikitaj kiel kulpuloj?
En ia perverta maniero, estas progreso. Post monatoj de hundo-fajfila ksenofobio, eŭropaj aŭtoritatoj finfine komencis trakti migrantojn, kiel ili traktus ajnan alian civitanon. Ili atingis tion elektante ne krii kiam migrantoj estas akuzataj de seksperforto kaj atakado de virinoj.
En Silvestro en Kolonjo (Köln), Germanio, centoj da homoj, preskaŭ ĉiuj laŭdire de ‘araba kaj nordafrika’ aspekto, kaj inkluzive multaj azilpetantoj, brutale atakis virinojn, kiuj festis en la centra placo, per ŝteloj, palpadoj, kaj forŝirado de vestoj. Almenaŭ unu plendo pri seksperforto estis registrita. La polico kaj la gazetaro komence reagis malrapide, kaj la urbestro de Kolonjo reagis al sekvaj protestoj sugestante al virinoj adopti kondut-kodon en publiko kaj teni sekurec-distancon inter si kaj strangaj viroj.

Tiu ĉi ne estas la unua fojo kiam reprezentantoj de Eŭropa urbo respondas al ekapero de seksa perforto per kulpigo de la virinoj. Estas la unua fojo en lastatempa historio ke la dekstrula gazetaro ne aliĝis en la kondamno de tiuj malmodestaj ĉiesulinoj, kiuj kuraĝas pensi ke ili povus amuziĝi sen zorgi pri kian ‘inviton’ ili estas sendantaj al viroj. Anstataŭe, la dekstra alo … kulpigas liberalulojn. Kiuj ŝajne kaŭzis ĉi tion kuraĝante sugesti ke rifuĝintoj devas povi veni al Eŭropo sekure.

Legi plu

2 komentoj

Enarkivita sub aktuale, femismo, politiko, rasismo