Arkivoj de etikedoj: seksismo

Pri Egalecen kaj malegaleco dum la pasinta UK

 

Post la Nitra UK, Egalecen ricevis la jenan leteron de unu el la partoprenantoj, kiun ni kun ria konsento kundividas kun vi:

Karaj,

Du notojn mi pensis ke mi devu sendi al vi, unu pri la agado de Egalecen dum la pasinta UK, kaj la alia pri ekzemplo de malegaleco en la kongresa programo.

  1.     [Pri Egalecen] Pasintjare post SES mi sendis al vi komenton pri via programero tie. Precize, mi skribis: “Okazis io la antaŭlastan tagon de SES dum via prezentado kio bone klarigas ĉi tion: maljuna homo kiu taksis sin mem kiel handikapula, plendis pri malfacileco de sia vivo kaj pli manko da helpo. Ĵus post ĉi tio, la sama homo demandis kie la informoj pri Egalecen troveblas. Ni ĉiuj antaŭvidis la respondon: en la blogo kie vi skribas. Bone. Sed la homo rapide plendis pri sia nekapableco, sia retalirmalebleco, fakte.” Nun mi devas diri ke en via prezentado en Nitro vi montris grafikon kun kvar aksoj pri pluraneco: Genro, Nacieco, Aĝo kaj Handikapeco. Dankon… sed ne nur pro tio, ĉar vortoj estas ĉiam malmultekostaj, sed ankaŭ pro la organizo de ateliero pri Interreto por komencantoj. Ĉi tio estas vere kohera agado. Do, ne nur dankon, sed ankaŭ gratulojn.
  1.    [Pri UK] Unu el la artaj programeroj de la kongreso estis la teatraĵo La kredito, originale LaKredito1verkita de Jordi Galceran en la kataluna. Nur du aktoroj en scenejo ludas rolojn de bankdirektoro, kaj kliento kiu petas krediton. Kiam la direktoro malakceptas la peton pro manko de garantiaĵo, la kliento minacas forpreni la edzinon de la direktoro –ne perforte, certe, sed per logo, tamen…-. Ĉi tiu minaco vere funkcias, ĉefe pro la reago de la mallerta kaj memmalkonfida direktoro. Do ĉi tie ni havas teatraĵon kie negocoj estas viraj kaj kie virinoj estas varoj posedataj de viroj kaj nur marĉandadaj instrumentoj. Do, interesa afero, ĉu ne? Jes, kaj eble bona ideo se oni analizas la fikcian situacion ekde kritika vidpunkto. La problemo aperas kiam oni konscias ke sub la formo de komedio, oni celas nur ridigi la publikon per seksismaj antaŭjuĝoj. Kaj la plej grava demando estas: kiel publiko da homoj, kiu devus konscii pri malegaleco –almenaŭ la lingva-, konsentas ĉi tion kaj eĉ ridas komforte sidante en teatrejo? Eble la respondo, parolante pli ĝenerale, estas tio kion José Antonio Vergara diris post la prezentado de Egalecen: “ni pensas ke geesperantistoj estas tute justaj kaj perfektaj homoj, sed inter ili estas ankaŭ ĉiaspecaj homoj kiel en la ekstera mondo”. Jes, tute prava aserto, kaj la reago de la publiko al La kredito estis pruvo ke ankaŭ esperantista publiko ridas pri forte malegalecaj situacioj.

Ĉu ekzistas en Esperantujo (pli konkrete se vi volas en UEA) oficisto por plendoj pri malegaleco? Okaze ke ne, ĉu vi ne pensas ke la posteno bezonatas? Iaspeco de ombudsmano, kiel ekzistas en multe da landoj kaj ankaŭ en pli malgrandaj institucioj kiel, ekzemple, universitatoj. Certe, mi plendus al ri pri tio. Nun mi ne kuraĝas fari ĉar mi pensas ke mia plendo ricevos nur respondan leteron plena je bonaj vortoj, sed kio okazos poste? Kiu reagus interne kaj prenus la ĝustajn decidojn?

Ni dankas la leganton pro tiu letero kaj volas publike respondi al la du punktoj traktitaj, aldonante niajn komentojn.

  1. Ni bone memoras pri tiu epizodo dum SES, kaj ni diskutis ene de nia teamo pri ĝi. Rezulto de tiuj diskutoj estis la libreto de Egalecen, kiun ni printis ĉefe por igi (almenaŭ parte) la blogon alirebla ankaŭ al homoj kun malfacilo uzi la interreton. La trejnado pri la interreto por komencantoj, kvankam ne estis oficiale organizita kadre de Egalecen, estis certe ankaŭ inspirita de la sama celo.
  2. Pri la teatraĵo La kredito, kvankam ni mem ne spektis ĝin, ni aŭdis aliajn plendojn kaj kritikojn pri ĝia seksismo. Pri tio, ke ankaŭ esperantistoj komforte ridas pri malegalecaj situacioj, ni povas nur konstati la fakton, ke Esperantujo estas tre diversa medio, ankaŭ kiam temas pri sentemo al socijustecaj problemoj, kaj ke ĝi plejparte respegulas la ekster-Esperantan mondon. Plej interesaj estas la rilataj demandoj, kiel “Kion ni povas fari por krei kulturon de egaleco ene de Esperantujo?”, “Kiugrade kaj kiel la oficiala Esperanto-movado devas okupiĝi pri socijustecaj problemoj?”, kaj similaj.

Dum la konkluda sesio de la kongresa temo, la demando pri iuspeca “oficisto por plendoj” estis ankaŭ levita – komence ĝuste rilate al seksismo en La kredito, sed poste oni proponis eĉ pli seriozan rolon por la ofico, nome rilate al krimoj (ekzemple en kazoj de seksĝenado dum internaciaj Esperanto-kongresoj), kio certe estus malpli facile realigebla. Sed revenante al la plendoj pri la seksisma teatraĵo, oni ankaŭ tie starigis plurajn relevantajn punktojn kiuj bezonas esti pripensitaj kaj diskutitaj en la komunumo. Ekzemple: Ĉu oni cenzuru tiajn malegalecajn kulturaĵojn kaj ĉu cenzuro estas akceptebla? Ĉu la teatraĵo ne havis tamen iusence bonan efikon, ĉar ĝi diskutigis nin pri seksismo? Sed aliflanke, ĉu artaĵo kiu nur montras seksismon sen kritiki ĝin, sen oferti solvon aŭ almenaŭ alpreni starpunkton vere utilas? Krome, kiu decidas kio estas seksisma: se ekzemple la perceptata seksismo estas parto de ies (neokcidenta) kulturo, kiu en nia movado, tro forte bazita sur okcidentaj valoroj, havas rajton riproĉi aŭ puni tian elmontron de seksismo? Alivorte, kiu kreas la regulojn en nia ŝajne heterogena komunumo? Oni ankaŭ rimarkigis tute praktikan problemon de manko de bonkvalitaj teatraĵoj en Esperantujo.

Multaj laŭdis kaj dankis la organizantojn de la ĉijara kongresa temo, pro doni la okazon por diskuti tiujn ĉi temojn. Aliflanke, ni legis/aŭdis plendojn pri la manko de kongresa rezolucio. Unu leganto de Egalecen diris al ni: “Mi nur bedaŭras, ke tiun fojon, kiam oni serioze traktis la kongresan temon, oni ne faris la kongresan rezolucion… Nun ĝi havus multe pli da senco!” Kvankam jam estas malfrue por fari “kongresan rezolucion”, ne estas tro malfrue por alpreni decidon, kiu estus bela kaj konkreta rezulto de la kongresaj diskutoj. Ekzemple la propono pri instanco ene de UEA, kiu okupiĝu pri egaleco, kvankam oni ne alvenis al komuna interkonsento pri ĝi (verŝajne ankaŭ pro tempomanko), certe meritas konsideron.

Ni de Egalecen ŝatus pludaŭrigi la diskuton kaj eventuale esti perantoj pri ĝi al UEA. Estus tre bone se ankaŭ vi, legantoj, helpus nin, do bonvolu komenti aŭ skribi al ni!

3 komentoj

Enarkivita sub movado

Enkonduko al Genroegaleciga Agado en la Germana Lingvo

de Cristina Monica

Enhavavertoj: kaŝado de neduumuloj, handikapisma lingvaĵo

16720600747_9f63ef2b6b_o

Bildo de blu-news.org

Dum la scienca prelegsesio en la ĉi-jara IJK mi prezentis kelkajn eblecojn por pliegaligi deklinacion de personaj substantivoj en la germana. Eble ne ĉiuj ĉeestis IJK aŭ la prelegon, aŭ vi partoprenis la prezenton de Egalecen mem, ĉar fakte ambaŭ programeroj okazis samtempe. Pro tio mi ŝatus prezenti la temon de mia prelegeto en skriba versio. Eble vi parolas aŭ lernas la germanan aŭ vi simple ŝatus scii kiel povus funkcii en la germana. Eble vi eĉ povus verki artikolon pri la agado kontraŭ lingva diskriminacio en via lingvo!

En la germana lingvo por personaj substantivoj ni dividas inter inaj kaj iĉaj.

Student (studento)

Studentin (studentino)

Ofte la iĉa formo estas supozata kiel la neŭtrala formo kio kondukas al la uzo de la “ĝenerala iĉaĵo” (germane: generisches Maskulinum).

Legi plu

3 komentoj

Enarkivita sub aktivismo, lingvo

La Paska Koŝmaro aŭ Seksismaj Tradicioj

Enhavaverto: perforto, perfortaj tradicioj, alkoholo, 

En Slovakujo (mia devenlando), oni havas kripan pasklundan tradicion. La iĉoj vizitas la inojn (ĉiujn siajn familianinojn kaj konatulinojn) en iliaj hejmoj, batas ilin per batiloj faritaj de plektitaj salikaj branĉoj kaj verŝas akvon sur ilin (kutime de boteloj aŭ siteloj, foje nur simbole ŝprucetas, sed foje eĉ ĵetas la inon mem en plenan bankuvon aŭ vilaĝe en rivereton). Origine tiuj agoj simbolis ke la inoj estu sanaj kaj fertilaj. Do la iĉoj ricevas de la inoj dankojn forme de pentritaj ovoj, manĝaĵoj, dolĉaĵoj, alkoholaĵoj kaj foje eĉ mono.

Mi ĝenerale ne estas kontraŭ kulturaj tradicioj – eĉ male. Sed kio ĝenas min pri tiu ĉi konkreta kutimo estas la jeno: Unue, la roloj estas strikte dividitaj laŭ la genroj (do, ne estas ekzemple tiel ke ĉiuj batas ĉiujn), kaj due, estas la iĉoj kiuj estas aktivaj agantoj dum la inoj rolas kiel pasivaj objektoj.

800px-Húsvét

iĉoj verŝas akvon sur inon (foto de Opusztaszer, uzita laŭ CC BY-SA 3.0)

Kroma kritiko de la tradicio povas esti ankaŭ ke temas pri perforto kontraŭ virinoj. Mi mem neniam spertis tro dolorigan batadon, sed mi aŭdas ke tio okazadas, ĉefe kiam la iĉoj jam estas influitaj de la alkoholo. Kvankam mi ne pensas ke la tradicio estas nepre en si mem tro perforteca, mi jes pensas ke ĝi malhelpas la jam ekzistantan situacion de perforto kontraŭ inoj, per normaligi ĝin.

Mi ofte aŭdas pri slovakinoj kiuj malamas la tradicion, kaŝiĝas hejme dum la Paska Lundo ne malfermante la pordojn, aŭ male entute forvojaĝas ien dum tiu tago. Nuntempe mi tute konsentas kun tiaj solvoj, sed mi devas konfesi ke en pasinteco mi ŝatis la tradicion – mi kredis, ke estas bone havi la atenton de la knabiĉoj, almenaŭ dum tiu unu tago de la jaro esti tute en la centro. Ekzemple kiam ni iĝis iom pli aĝaj kaj la samklasaniĉoj ĉesis venadi, mi tristis. Eĉ dum miaj unuaj IJFj mi provis konvinki iujn ke ili batu kaj/aŭ akvumu min, ve. Nun mi komprenas ke tiam mi havis multege da internaligita seksismo – virinoj bedaŭrinde ofte mem plej arde defendas seksismon ĝuste ĉar ili havas ĝin internaligita. Do, kion mi malkomprenis tiam sed komprenas nun estas ke la iĉa atento kiun mi sopiris ne estis bonspeca atento: Ne temis pri ia interago inter ni, sed pri unudirekta ago en kiu mi estis nur objekto – mi nenion diris aŭ faris, neniel montris mian personecon, neniel sociumis kun la aliaj, nur staris tie, estis batata, kaj ŝajnigis malĝui por ke la knabiĉoj ĝuu pli.

Do, nun mi strebas mem esti la fonto de propra sano kaj feliĉo, anstataŭ esperi atingi ĝin per knabiĉaj batoj.

3 komentoj

Enarkivita sub ĉiutaga vivo

Ŝi estas sukcesa

Okaze de la Internacia Virina Tago, pasintlunde mi partoprenis en evento nomita “Ŝi estas sukcesa”, organizita de la grupo “Virinoj en financo” de la internacia firmao kie mi laboras. Mi volas ĉi tie mallonge verki pri la okazaĵo, kaj pri kelkaj pripensoj kiujn ĝi insipirigis al mi.
Post mallonga enkonduko de reprezentantoj de la eduka teamo kaj de la organiza grupo, la scenejo estis donita al la unua parolanto Zuzana Karpinska, ekstera spertulo pri karier-konsultado. Ŝi transdonis en tre simpla maniero siajn sugestojn, pri kiel konsultado povas igi niajn vivojn pli kompletaj kaj kontentigaj. “Vi ne vidas kion vi ne vidas” estas unu el la frapfrazoj, kiun mia memoro retenis de ŝia prezento. Simple dirite, se vi nur enfokusiĝas en certajn aferojn, eble vi ne sukcesos vidi ĉiujn alternativajn ŝancojn, kiuj estas ĉirkaŭ vi. Tio povas signifi pripensi novigajn manierojn labori, eluzi la eblojn kiujn la modernaj teknologioj donas al ni, kultivi sian kreemon kaj siajn talentojn, profiti ĉian eblon lerni ion novan.

En la dua parto de la evento manaĝerino Sylvia Scheerova estis invitita kiel ekzemplo de sukcesa virino, por rakonti pri sia kariero, kaj pri sia sperto de virino laboranta en la “vira” komerca mondo. La tre malferma diskuto levis multajn demandojn de la publiko, kaj la honesteco en la respondoj estis de mi multe aprezita.

Ekzemple iuj en la publiko levis la temon de balancigo inter kariero kaj familio, prezentante tion kvazaŭ kiel difino de virina sukceso, sed kiam oni demandis al ŝi ĉu ŝi tion atingis, ĉu ŝi havas familion, infanojn, ktp. ŝi diris ke ne, kaj ke ŝi ĝuste povas fari kion ŝi faras ĉar ŝi ne havas, sed tio estas ŝia elekto, kaj ke se oni volas ambaŭ oni devas trovi kompromizojn. Mi ŝatis tian respondon, unue ĉar mi malamas la atendon ke ĉiuj devas havi au deziri familion, des pli kiam ĝi aplikiĝas nur al virinoj, kvazaŭ iĉoj ne povus havi la samajn dezirojn kaj samajn problemojn. Ankaŭ tion Sylvia klare diris: “Por viroj estas la samo, virinoj povas havi pli da malfaciloj dum ili estas gravedaj aŭ mamnutras siajn bebojn, sed ne pensu ke por patroj estas facile lasi la familion por esti en laborvojaĝoj dum plejparto de la semajno, ke ili ne bezonas preni malfacilajn decidojn kiam temas pri kunigo de kariero kaj familio”. En perspektivo de genra egaleco, mi pensas ke estas ankoraŭ multe da socia premo sur viroj kaj virinoj pri atingado de sukceso difinita plejparte surbaze de onia genro. Tial mi feliĉas ke la manaĝerino kuraĝigis la auskultantaron trovi sian personan koncepton de sukceso, kaj fari siajn elektojn surbaze de ĝi, sen lasi la socion au iun alian difini por ni vivcelojn, kiuj konsideras nek specifajn situaciojn, nek personajn malsamecojn. Estis interese pripensi pri tio, kaj kiel tio resaltas sur mia propra vivo.

Fine mi volas aldoni ke mi ĝojis vidi inter la publiko ankaŭ kelkajn virojn, kvankam laŭ mi ili estis tro malmultaj. Mi ne scias ĉu la ĉefa kialo estas ke ili ne interesiĝis pri la temo, aŭ ke la evento ŝajnis celita aparte al virinoj, ĉiukaze mi sugestus venontfoje pripensi programon kaj varbadon pli allogan por iĉoj, por ke pli multe da ili povu profiti de tia eblo.

Komenti

Enarkivita sub aktivismo, ĉiutaga vivo

“Ĉe ni virinoj ne rajtas pagi!”

Enhavaverto: manipulemo de iĉoj, perforto.

Ĉi semajne mi ŝatus paroli kun vi pri tre ofta problemo kiun la plejmulto el ni jam renkontis dum rendevuo. Temas pri la demando de pagado. Certe estas multaj aliroj al la afero, ĉar ne ĉiuj rendevuoj rilatas al viroj kaj virinoj, sed ĉar mi ne spertas pri la aliaj situacioj, nur pri mia propra, kiel virino rendevuanta virojn, mi ŝatus en tiu ĉi artikolo montri al vi la situacion de mia vidpunkto.

Ni vivas en mondo kie la respondo al la demando pri pagado estas ofte konsiderata klara: viro! Pli da homoj ol ni supozus vere kredas ke ĝi estas la ĝusta respondo, malgraŭ la seksismo kaj malegaleco kiun ĝi montras. Iuj kredas, ke estas la taŭga sinteno de ĝentlemano, pro la longtempaj sociaj kutimoj, aliaj simple kaj malferme ŝatas senti sin en la pli forta pozicio. Ĉiuokaze, se unu persono (Paganto) insistas pagi por la tuta rendevuo, ĝi implicite igas la okazaĵon merkata transakcio, kie oni igas seksumadon kaj homan korpon merkatindaĵo. Ĝi subtenas la ideon ke seksumado estas planita kaj rajtigita laŭ tiu ĉi „kontrakto“. Per pagado por la alia persono la Paganto igas la malegalecon en la interrilato eĉ pli forta, metante la alian en suban pozicion, kie tiu povas esti „aĉetita“. Paganto subkonscie igas la alian senti ke ri ŝuldas ion, kaj Paganto sentas ke se tiu „io“ ne estas volonte donita, ĝi povas esti prenita. En tia ĉi situacio la persono kompreneble sentas sin mallibere kaj malkomforte, eĉ se tio ofte ne estas la intenco de la Paganto.

Antaŭ nelonge mi spertis similan okazaĵon, kiam mi interkonsentis pri renkontiĝo kun nekonatulo rete. Unue ri proponis trinkejon kie ni havu koktejlon. Ri prenis min al la plej stila ejo en la urbo, kie la prezoj estis duoble pli altaj ol aliloke kaj kiu estis dekoraciita per miloj da etaj lumoj. Tio ĉi igis min senti min malkomforte, mi ekkosnciis ke mia unua eraro estis ke mi ne klarigis la situacion antaŭe kaj ke ni ne difinis la naturon de la renkontiĝo. Fine ni ambaŭ insistis pagi, sed kiel jam ofte antaŭe, kiam ni ambaŭ samtempe donis la monon, la kelnero aŭtomate prenis ĝin de la viro. Mi pluinsistis redoni la monon kaj ri rifuzis, dirante ke mi pagu venontfoje. Nu, ne parolante pri la fakto ke mi  jam tiam sciis ke mi ne volas iun venontan fojon do ĝi estis nur plia premo sur mi, mi trankviliĝis decidante ke post la manĝo mi jam nepre pagos.

La restoracio ankaŭ estis tre luksa kaj moderna, kaj jam en tiu ĉi etapo ri komencis tuŝi miajn manojn en hazardaj momentoj, kio estis ekstreme malkomforte al mi, sed subkonscie mi sentis ke estus maldece diri ion, ri ja pagis por mi kostegan drinkaĵon. Post la manĝo mi insistis pagi al la kelnero, mia akompananto ankaŭ insistis pagi, kaj kompreneble la pago estis denove akceptita de ri. Sed ĉi foje mi ne volis lasi la aferon tiel facile. Mi insistis al la kelnero preni monon de mi, al kio ri respondis: „Ĉe ni virinoj ne rajtas pagi“!!! Jes, “virinoj ne rajtas pagi” ri diris. Mi ne povis kredi. Kaj mi diris al ri rekte, ke tio estas ekstreme seksisma. Tiam mia akompananto prenis min kaj ŝovis al la pordo, PARDONPETANTE PRI MI al la kelnero! Ekstere surstrate ri pluprovis hazarde tuŝadi min, kaj fine kun granda strebo je malokulfrapeco ri metis sian brakon ĉirkaŭ miaj ŝultroj en la tipa rendevua brakumo! Tion mi jam ne povis elteni, do mi rekte petis al ri ĉesi, ĉar estas malagrable al mi kiam nekonatuloj tuŝas min. Ne estas ĝuste ke mi, kiel virino, devas elteni tian agadon de iu kiu devige pagas por mi malgraŭ mia forta malkonsento, kaj poste insistas havi rajton je mia korpo, eĉ se mi dum la tuta vespero klare montris mian malŝaton al la fizika kontakto. Mia eraro certe estis ke mi ne tuj klare diris kion mi pensas. Mi devas agnoski ke mi ankaŭ estas influita per la perforta kulturo de nia socio kaj kvazaŭ pensis ke mi ne rajtas kontraŭi rian agadon, ri ja estis deca kaj agis por mi. En la estonteco mi strebos neniam plu fari tiun eraron, kaj mi konsilas al vi ĉiuj pensi profunde pri tiu ĉi afero.

Mi sentis min ege malkomforte ĝis la fino, estis klare ke ri sentis sin ofendita per mia honesta esprimo, kaj ankaŭ mi estis ofendita pri la pag-problemo. Tamen ri insistis pri plia renkontiĝo, igante min konsenti je ĝi antaŭ ol mi foriris. Mi denove sentis min devigata jesi, ĉar ja ri pagis kostajn drinkaĵon kaj vespermanĝon al mi. Nur hejme mi plene ekkonsciis kio vere okazis, kaj mi forte bedaŭris ne estinti sufiĉe memfida kaj konscia por klarigi ĉion al ri tuj. Mi lasis min esti aĉetita per manĝo, dio mia!

Mi komprenas ke estas malfacile ŝanĝi la sociajn kutimojn, eĉ se ili estas forte diskriminaciaj kaj minacaj al multaj el ni. En tiu ĉi situacio mi lernis multon, kaj ekde nun provos antaŭsolvi la problemojn interkonsentante ĉiam antaŭ renkontiĝoj pri specifaĵoj, kiel ekzemple: ĉu temas pri simpla renkontiĝo aŭ rendevuo, kiu el ni pagos, kien ni iros kaj kion ni nepre (ne) volas ke okazu. Se ni havos tiajn antaŭajn interkonsentojn, estos multe pli facile senti sin komforte, kaj miskomprenoj estos multe malpli verŝajnaj. Tio igos la renkontiĝon sekura kaj agrabla por ĉiuj partoprenantoj kaj ni povos koncentriĝi pri gravaj interrilataj aferoj anstataŭ pri sentoj de timo, malkomforto aŭ honto.

7 komentoj

Enarkivita sub ĉiutaga vivo

Karnavalaj memoroj

Hodiaŭ en multaj landoj oni festas la Karnavalon, tradician katolikan feston, kies plej karakteriza trajto estas vestado de maskoj kaj kostumoj. Ĝi estas ofte tre ŝatata festo de la infanoj, sed ankaŭ de la plenkreskuloj.

Verdire dum mia infanaĝo mi neniam aparte ŝatis la Karnavalojn, tamen mi estis kvazaŭ fata turchina004devigata ilin festi, kaj ĉiujare partopreni al tedaj kaj bruaj paradoj, surhavante ofte malkonfortajn kaj foje iom ridindajn kostumojn. Pri tiuj festoj mi havas kelkajn memorojn, inter kiuj du restis bone impresitaj en mia kapo, eĉ post tiom longa tempo.

Unu jaron, kiam mi estis eble 4 aŭ 5 jaraĝa, por la Karnavalo mi havis kostumon de Blua Feino. Mia avino kudris por mi hejmfaritan robon helbluan, kun oraj steloj sur ĝi, kaj konusforman ĉapelon, el kiu eliris miaj longaj brunaj haroj. Mi estis en urba festo kun miaj geavoj kaj onklino, kaj ĈIUJ homoj dum la parado haltigis ilin por komplimenti pro kiom bela mi estis. Mi ne dubas, ke mi aspektis bele, kaj ke la homoj sincere komplimentis, sed ĉu vere temis nur pri tio? Nun mi havas la senton, ke tiu sinteno kaŝas aliajn signifojn kaj povas esti danĝera, ĉefe se mi pensas pri la dua okazaĵo, kiun mi volas ĉi-tie rakonti.

Alian jaron en la infanĝardeno oni organizis grandan karnavalan feston. Tiun tagon ni ĉiuj devis iri vestitaj en niaj kostumoj, kaj estis kvazaŭ kompeticio, pri kiu havas la plej belan. Ankaŭ ĉifoje, danke al la laboro de la familiaj kudristinoj, mi havis belan hejmfaritan kostumon, sed ĝi estis de blanka urso.

orso bianco003Laŭ kion mi memoras, mi tre ŝatis ĝin, kaj mi sentis min mojosa en ĝi. Tamen, alveninta al la festo, mi rimarkis ke ĉiuj miaj amikinoj estis princinoj, feinoj, Cindrulinoj, Neĝulinoj… kaj ne nur mi estis la nura en genroneutrala kostumo, sed ankaŭ la reagoj de la plenkreskuloj estis tute malsamaj al mi kaj al ili. Neniu komplimentis pri kiom mi estis originala, sprita, simpatia, aminda, memfida besto. Eble iu el vi  nun pensas ke mi troigas, ĉar ja mi devas verki artikolon pri  (mal)egaleco, sed  konsciu ke pasis preskaŭ 30 jaroj ekde tiu tago, kaj mi ankoraŭ    tutbone memoras  kio okazis. La infanlerneja instruisto vagis tra la salono kun fotilo,  kaj de tempo al  tempo kolektis iujn infanojn por fari grupajn fotojn. Kiam ri  alproksimiĝis al mi kaj  miaj amikinoj, ri petis fari fotojn kun la “etaj damoj”. Evidente mi ankaŭ volis esti fotita kun miaj amikinoj, kaj la instruisto reagis kvazaŭ mia ĉeesto fuŝus la belan bildon ri havis en sia kapo. Ri faris la foton maleme, kaj poste volis nepre fari alian sen mi, “nur kun la damoj”…

Mi ne volas diri, ke mi havis traumon el tio, sed tiaj okazaĵoj (kiuj ripetiĝas ofte en la vivoj de ĉiuj infanoj) verŝajne ne estas senkonsekvencaj. Mi devas agnoski ke mi mem senkonscie ofte pli spontane gratulas infaninon pro ŝia beleco aŭ eleganteco, kaj knabon pro lia forto aŭ lerteco. Tio estas stulta.

Diverseco mojosas, kaj ekzistas aro da pozitivaj kvalitoj pro kiuj eblas gratuli homon, sendepende de ria genro: ni klopodu memori tion, venontfoje ni komplimetos infanon, kaj ni estos farantaj jam gravan paŝon al pli egaleca kulturo.

 

 

2 komentoj

Enarkivita sub edukado, ĉiutaga vivo

Vi ne estas bela…sed tute ne gravas.

Post danki al Amplifiki pro pruntedoni al mi la titolon de tiu ĉi blogero, mi volas rakonti du lastatempajn okazaĵojn de mia vivo.

Antaŭ kelkaj semajnoj, dum mia serĉado de nova laboro, mi legis anoncon por sekretariino en kuracista studio. Inter la postuloj estis listigita “bela aspekto” kaj oni substrekis je la fino ke kandidatiĝu nur kaze de posedo de ĉiuj priskribitaj postuloj. Mi iom hezitis. Por esprimi la malkomforton kaŭzitan en mi de tiu anonco, mi afiŝis demandon en mia Facebook-paĝo, ĉu mi kandidatiĝu aŭ ne. Tio kio okazis kaŭzis eĉ pli da malkomforto. Mia fb-amikaro komencis komentadi. Iuj diris ke mi ne zorgu, ĉar ofte tio en laboranoncoj simple signifas ke oni vestu dece kaj kombu siajn harojn. Mi ja kutimas tion fari. Aliaj skribis: “Certe jes!” “Kial ne?” … konatulo eĉ private sendis mesaĝon kun skribite “Vi ja estas belega virino!” Mi ne neos ke mi iom estis flatita je tio. Tamen. Tio ne estas la punkto. Kelkaj homoj ankaŭ komentis, ke tio estas diskriminacio, kaj ke en kelkaj landoj oni ne rajtas en anoncoj diskriminacii laŭ aspekto, sekso, raso, k.s. Kaj, jes, ĝi estis diskriminacia anonco. Mi provis mense ŝanĝi la anoncon, kiel se ĝi estus skribita en malina/neŭtra genro (en mia lingvo neŭtra genro ne ekzistas), kaj ĝi sonis tute strange, kvazaŭ ĝi estus “neebla anonco”. Sed ankaŭ tio ne estis la punkto. Tio kio plej ĝenas min estas ke iu devu prijuĝi sian belecon por decidi ĉu ri estas taŭga aŭ ne por iu posteno, cetere sen scii surbaze de kiuj/kiaj/kies kriterioj tion fari. Kaj krome estante admonita, ke ri ne kandidatiĝu, se ri ne respondas al tiuj fantomaj kriterioj.

Pasis malmultaj tagoj, kaj jen io alia, sed tute rilata, okazas al mi. Mi babilis kun amiko, kiu je iu momento diris: “Mi tute ne komunikemas kun belulinoj. Ju pli ili belas, des pli mi ne emas montri intereson por ili. Male mi atendas ke ili interesiĝu al mi. Kion mi povas fari? Mi ne faras tion intence.  Ofte tre belaj virinoj estas malinteresaj. Ili ne allogas min. Ĉefe kiam ili estas belaj je la kutima vidpunkto.” Mi havis la senton ke ri sentis sin tre progresema, dirante tion. Ja ri volis montri ne konformiĝi al la kutimaj estetikaj kanonoj, kaj estas tre bone scii ke ekzistas tiaj homoj. Tamen, tio ne estas io, pri kio oni fanfaronu. Oni ne havu tion kiel vivdevizon. Tio estas ekzakte same kiel diri “Al mi nur plaĉas belaj virinoj”. Oni dividas la homaron en du grupojn, beluloj kaj malbeluloj, kaj poste oni decidas kiuj plaĉas al ni. La problemo estas ke beleco ne ekzistas. Homoj ja havas preferojn, ni eĉ agnosku ke kelkaj preferoj estas plej oftaj en ia socio, sed tio rilatas la subjektojn mem, ne la objektojn de la prefero. Estas diraĵo “beleco estas en la okuloj de tiu kiu rigardas”. Kiam oni konsciiĝas ke oni plaĉas al iu, tiam oni sentas sin bela, ĉu ne? Kiel do devus senti sin ino, kiu plaĉas al ulo diranta “Al mi ne plaĉas belaj virinoj”? Kaj ĉu tio estas simpla estetika prefero aŭ ĝi ŝajnas pli kvazaŭ fetiĉo?

Ĉiutage homoj rigardas sin en la spegulo kaj sin demandas ĉu ili estas sufiĉe belaj. Kaj al kelkaj tio kaŭzas multe da sufero. “Mi estas malbela” “Mi estas tro dika” “Mi estas tro malalta” “Miaj mamoj estas tro malgrandaj” “Miaj oreloj estas tro grandaj” “Mi plaĉas al neniu” “Mi neniam havos tiun laboron”, ktp. Tiaj pensoj, ne kontrolitaj, kondukas al malalta memestimo, kiu povas konduki al neproduktiva, detruiga kondutmaniero. Mi trovis interesajn konsilojn pri tio en la retejo http://www.yourenotprettyenough.com/. La malsameco inter tiuj kun malalta memestimo kaj tiuj kun sana memestimo estas ke la duaj kapablas prijuĝi sin precize kaj objektive, kaj samtempe akcepti sin tiaj, kiaj ili estas. La bildo kiun ni havas pri nia korpo estas strikte ligita al nia memestimo. Estas normale foje havi dubojn pri kiel ni aspektas, ĉiuj homoj havas. Sed la konversacioj, kiuj estiĝas de tio, ofte riskas malplibonigi la situacion. Jen ekzempla, tipa babilado: “Mi estas dika.” “Vi ne estas dika. Vi estas bela!” “Ĉu vi ŝercas?! Ĉu vi vidis kian ventron mi havas?” “Via ventro estas nenio kompare al mia enorma pugo!”, ktp. Kiam iu engaĝiĝas en negativa parolado pri sia aspekto, ne antaŭsupozu ke ri tiel celas senvalorigi sin. Dikulo povas rekoni sian dikecon, sen pro tio perdi sian memestimon. Homoj (kaj jen surprizo: eĉ virinoj!) ne ĉiam almozpetas komplimentojn. Se ili esprimas dubon, kaj vi tuj silentigas ilin (“Kion vi diras? Vi estas bela!”), vi nur plifirmigas la stereotipojn ke dika=malbela aŭ ke beleco tre gravas en ties pritakso. Estus prefere esprimi viajn sentojn, aŭdante tiajn asertojn. Ekzemple vi povus diri ke vi surpriziĝas, ĉar vi ne imagis ke tiu homo povus havi tiajn dubojn. Aŭ ke vi bedaŭras ke ri havas tiajn malbonajn sentojn. Aŭ ke vi ankaŭ foje havas, sed kutimas forigi ilin tiamaniere. Aŭ eble ke vi ne komprenas kion ekzakte ri ne ŝatas. Esti “bela” ne gravas al ĉiuj. Ni ne bezonas scii ĉu ni estas belaj, ni bezonas scii ke ni estas ŝatindaj kaj amindaj, kaj ke nia aspekto ne estas la mezuro de nia valoro.

1 komento

Enarkivita sub ĉiutaga vivo

Ĉu ni povas esti amikoj?

Enhavaverto: perforto, manipulado de iĉoj.

Mi volus skribi pri la temo de amikeco inter viroj kaj virinoj. Min mem mi konsideras tute taŭga amikmaterialo, tamen mi ofte renkontas certan problemon, specife kun viroj. Antaŭ nelonge okazis al mi afero kiu bone priskribas la situacion kaj pere de ĝi bone klarigeblas kial la “amikzono” (“friendzone”, sed bonvolu proponi alian tradukon en la komentoj se vi havas pli bonan) estas seksisma stultaĵo.

Mi amikiĝis kun certa Steĉjo, tute mojosa knabo, kiu iĝis tre proksima animfrato. Post monatoj da amikiĝo venis agnosko ke li enamiĝis en min, kio estis problema ĉar ne estis reciproka. Tion mi tuj klarigis kaj li certigis min ke ja estas tute enorde kaj tiaj aferoj okazadas kaj tio certe neniel detruos nian amikan rilaton. Tiel ĉi devintus finiĝi, sed…

Post mia foresto Steĉjo venis al mia domo por pretigi bonvenigan vespermanĝon. Tiu konsistis el bakita pano kun freŝaj tomatoj kaj herboj, kokidaĵo kun migdaloj kaj el fragoj, ĉio akompanata de ruĝa vino. Amika gesto? Mi persone ekdubis, ĉar la nura afrodiziaĵo kiun li ellasis estis verŝajne ostroj. Ve, kiam virino diras ne ŝi celas ne.

Mi do pli klare indikis ke nia rilato iĝos nenio pli ol amika kaj tiam Steĉjo ĉesis ĉiun kontakton. Finfine post mia longa ĝenado li diris: “Ĉu vi ne komprenas? Mi ne volas amikiĝi kun vi plu”. Mi ektristis kaj tio instigis “konsoladon” en la formo de brakumado kaj eĉ iom perforta kiso. Li pluklarigis la aferon jene: “Ni neniam estis amikoj, mi ĉion dekomence faris por kuniĝi kun vi kaj mi ja ne bezonas amikiĝi kun vi, mi havas jam sufiĉe da amikoj”.

Do pardonu sed tio ĉi ne estas enorde. Unue, mi klare esprimis mian deziron resti nur amikoj. Miaj menskapabloj sufiĉas por memstare kaj libere decidi pri tio kaj do mi povas samkiel li fari. Due, se li sciis ke amikeco ne funkcios por li, diru tion kaj ne mensogu. Trie, oni almenaŭ havu la dececon rekte diri kaj adiaŭi, ne simple ekignori la alian ĉar oni havas “sufiĉe da amikoj”.

La difino de “amikzono” ĉe la “Urban Dictionary” estas jena:

“Kiam oni atendas de vi subtenon al knabino kiun vi vere ŝatas dum ŝi serĉas pli inteligentan, pli riĉan aŭ pli belaspektan koramikon. Estas malmulto kiun vi povas fari por eliri tion ne sentante sin kiel idioto. Do ĝenerale, unu el la plej fiaĉaj aferoj knabinoj faras, ĉu intence aŭ ne.“

La tuj unua afero kiu trafas onin estas la fakto ke malgraŭ la ĝeneraleco de la koncepto, en praktika uzado oni ĉiam alproprigas la staton nur al viroj. Sed krom tiu ĉi malegaleco, multaj aliaj problemoj enestas. La rakonto kiun mi ĵus prezentis bone ilustras ilin.

Do sume, mi kiel virino estas egale valora kaj havas rajton je sincero kaj amikeco kaj rajton kundecidi pri kiu estu mia amiko kaj kiu fikamiko aŭ koramiko sen esti devigata al io aŭ juĝita pro miaj decidoj. Estas nenies devo repagi interesiĝon de amiko per simila sento. Laŭ la koncepto de “amikzono” mi do estas malbona persono ĉar mi vidas mian amikon simple kiel… amikon. La ideo ke se oni estas afabla al knabino ŝi devus reciproki per fiko estas unu el la plej seksismaj kiujn mi konas kaj mi ne komprenas kiel ĝi travivis de prahistorio ĝis la nunaj tempoj. Mi dirus ke multe pli sencas la ideo ke la premio por amikeco estu ne fiko sed… amikeco, ĉu ne?

7 komentoj

Enarkivita sub ĉiutaga vivo

Knaboj kontraŭ knabinoj

Pasintdimanĉe vizitis min mia kuzino kun siaj gefiloj. Estis interesa posttagmezo por pripensi la seksismon kiu trafas nin, jam ekde nia naskiĝo kaj dum nia infanaĝo. La ino estas 7 jaraĝa, la iĉo aĝas nur 3 jarojn kaj duono. Mi havis por ili du donacojn, kiujn mi trovis hazarde en la skatolo de “Happy Meal”. Temis pri du brakhorloĝoj, unu verda kun bildo de Ben Ten, kaj unu rozkolora kun bildo de Hello Kitty. Je la disdonado, mi montris la verdan al la iĉo kaj la rozkoloran al la ino, dirante: “Tiu ĉi por vi, kaj tiu ĉi por vi, aŭ male, se vi preferas”. Ĉiuj ridis, kaj neniu prenis mian aserton serioze. Sed eĉ pli interese estis tio, kio okazis poste. La etuloj surmetis ilin, dum la granduloj ĉirkaŭ ni komencis komenti kaj gratuli, tamen tute ne per samspecaj komplimentoj, kio komprenigis al mi ke:

1) la “knabeca” brakhorloĝo donis superpovojn al la iĉa kuzinido, transformante lin en ia superheroo;

2) la rozkolora horoloĝo ne donis superpovojn, sed igis la knabinon pli ĉarma kaj eleganta.

Mi pensis ke tio maljustas, kaj ke indus krei horloĝojn kiu samtempe estu belaj kaj donu superpovojn… ĉu ne?

Post iom da tempo la superheroo ekbezonis pisi. La patrino diris: “Ĉar vi estas eta viro, vi povas fari tion en la herbejo.” Mi memoris ke, en infanaĝo kaj ne nur, mi plurfoje pisis en herbejoj kaj arbaroj… ĉu mi eble estas viro? Do, mi decidis malkovrigi la sekreton al la knabino: jes, vi povas.

Poste mi kaj la infanoj iris ludi en la korto. Ni estis amuziĝantaj, ĝis kiam alvenis mia patro kaj enmiksiĝis en la ludojn. La etulo tuj kuris “teamiĝi” kun mia patro kaj kriis: “Ni estas la viroj! Ni venkis” Mi demandis: “Kion tio signifas?” Kaj li: “Ke ni venkis!” “Kial?” “Ĉar ni estas la iĉoj, kaj vi la inoj!” “Ha. Kaj kion vi gajnis?” Li silentis kaj iom pripensis. “Nenion”, li agnoskis, ridetante iom honteme. Jam tre grava agnosko, mi pensis.

 

 

3 komentoj

Enarkivita sub ĉiutaga vivo