Ĉi tiu artikolo uzas la neoficialajn pronomon ‘ri’ kaj sufikson ‘-iĉ’. Antaŭavertoj: manipulado, misuzado, diskutado de mensmalsanoj.
‘Gaslighting’ (ĉiposte nomata gaslampumado) estas strategio celanta miskredigi kaj manipuli homojn per levi dubojn pri ties propraj memoroj, perceptoj, kaj personeco. Per multaj el tiuj subtilaj sugestoj, la uzanto de tiu tekniko povas havi la viktimon sub plena regado, kreante iun fikcian version de la realeco, kiu pli kongruas por ri. En ĉi tiu artikolo mi klarigos specife, kiel gaslampumado funkcias, kaj donos konsilojn por rekoni kaj kontraŭbatali ĝin en via propra vivo.
Unue ni parolu rapide pri etimologio. La nomo venas de teatraĵo de la jaro 1938 Gas Light (‘gaslampo’), en kiu la ĉefrolulo manipulas sian edzinon. Li strebas konvinki ŝin, ke ŝi estas freneza kaj delira, per sugesti, ke ŝi imagas diversajn aferojn, kiuj fakte reale okazas. La ŝlosila parto de la teatraĵo estas kiam la edziĉo serĉas trezoron en la mansardo de la domo, kaj pro tio la gaslampoj en la aliaj partoj de la domo malpli lumiĝas. La edzino rimarkigas pri la ŝanĝo, sed la edziĉo insistas, ke ŝi imagas tion.
Kaj nun mi prezentos kvin agmanierojn de tipa gaslampumanto. Tiuj strategioj ofte ne estas tute klare videblaj, kaj pro tio ili estas tre efikaj.
Egalecen 