Arkivoj de etikedoj: universala kongreso

Pri Egalecen kaj malegaleco dum la pasinta UK

 

Post la Nitra UK, Egalecen ricevis la jenan leteron de unu el la partoprenantoj, kiun ni kun ria konsento kundividas kun vi:

Karaj,

Du notojn mi pensis ke mi devu sendi al vi, unu pri la agado de Egalecen dum la pasinta UK, kaj la alia pri ekzemplo de malegaleco en la kongresa programo.

  1.     [Pri Egalecen] Pasintjare post SES mi sendis al vi komenton pri via programero tie. Precize, mi skribis: “Okazis io la antaŭlastan tagon de SES dum via prezentado kio bone klarigas ĉi tion: maljuna homo kiu taksis sin mem kiel handikapula, plendis pri malfacileco de sia vivo kaj pli manko da helpo. Ĵus post ĉi tio, la sama homo demandis kie la informoj pri Egalecen troveblas. Ni ĉiuj antaŭvidis la respondon: en la blogo kie vi skribas. Bone. Sed la homo rapide plendis pri sia nekapableco, sia retalirmalebleco, fakte.” Nun mi devas diri ke en via prezentado en Nitro vi montris grafikon kun kvar aksoj pri pluraneco: Genro, Nacieco, Aĝo kaj Handikapeco. Dankon… sed ne nur pro tio, ĉar vortoj estas ĉiam malmultekostaj, sed ankaŭ pro la organizo de ateliero pri Interreto por komencantoj. Ĉi tio estas vere kohera agado. Do, ne nur dankon, sed ankaŭ gratulojn.
  1.    [Pri UK] Unu el la artaj programeroj de la kongreso estis la teatraĵo La kredito, originale LaKredito1verkita de Jordi Galceran en la kataluna. Nur du aktoroj en scenejo ludas rolojn de bankdirektoro, kaj kliento kiu petas krediton. Kiam la direktoro malakceptas la peton pro manko de garantiaĵo, la kliento minacas forpreni la edzinon de la direktoro –ne perforte, certe, sed per logo, tamen…-. Ĉi tiu minaco vere funkcias, ĉefe pro la reago de la mallerta kaj memmalkonfida direktoro. Do ĉi tie ni havas teatraĵon kie negocoj estas viraj kaj kie virinoj estas varoj posedataj de viroj kaj nur marĉandadaj instrumentoj. Do, interesa afero, ĉu ne? Jes, kaj eble bona ideo se oni analizas la fikcian situacion ekde kritika vidpunkto. La problemo aperas kiam oni konscias ke sub la formo de komedio, oni celas nur ridigi la publikon per seksismaj antaŭjuĝoj. Kaj la plej grava demando estas: kiel publiko da homoj, kiu devus konscii pri malegaleco –almenaŭ la lingva-, konsentas ĉi tion kaj eĉ ridas komforte sidante en teatrejo? Eble la respondo, parolante pli ĝenerale, estas tio kion José Antonio Vergara diris post la prezentado de Egalecen: “ni pensas ke geesperantistoj estas tute justaj kaj perfektaj homoj, sed inter ili estas ankaŭ ĉiaspecaj homoj kiel en la ekstera mondo”. Jes, tute prava aserto, kaj la reago de la publiko al La kredito estis pruvo ke ankaŭ esperantista publiko ridas pri forte malegalecaj situacioj.

Ĉu ekzistas en Esperantujo (pli konkrete se vi volas en UEA) oficisto por plendoj pri malegaleco? Okaze ke ne, ĉu vi ne pensas ke la posteno bezonatas? Iaspeco de ombudsmano, kiel ekzistas en multe da landoj kaj ankaŭ en pli malgrandaj institucioj kiel, ekzemple, universitatoj. Certe, mi plendus al ri pri tio. Nun mi ne kuraĝas fari ĉar mi pensas ke mia plendo ricevos nur respondan leteron plena je bonaj vortoj, sed kio okazos poste? Kiu reagus interne kaj prenus la ĝustajn decidojn?

Ni dankas la leganton pro tiu letero kaj volas publike respondi al la du punktoj traktitaj, aldonante niajn komentojn.

  1. Ni bone memoras pri tiu epizodo dum SES, kaj ni diskutis ene de nia teamo pri ĝi. Rezulto de tiuj diskutoj estis la libreto de Egalecen, kiun ni printis ĉefe por igi (almenaŭ parte) la blogon alirebla ankaŭ al homoj kun malfacilo uzi la interreton. La trejnado pri la interreto por komencantoj, kvankam ne estis oficiale organizita kadre de Egalecen, estis certe ankaŭ inspirita de la sama celo.
  2. Pri la teatraĵo La kredito, kvankam ni mem ne spektis ĝin, ni aŭdis aliajn plendojn kaj kritikojn pri ĝia seksismo. Pri tio, ke ankaŭ esperantistoj komforte ridas pri malegalecaj situacioj, ni povas nur konstati la fakton, ke Esperantujo estas tre diversa medio, ankaŭ kiam temas pri sentemo al socijustecaj problemoj, kaj ke ĝi plejparte respegulas la ekster-Esperantan mondon. Plej interesaj estas la rilataj demandoj, kiel “Kion ni povas fari por krei kulturon de egaleco ene de Esperantujo?”, “Kiugrade kaj kiel la oficiala Esperanto-movado devas okupiĝi pri socijustecaj problemoj?”, kaj similaj.

Dum la konkluda sesio de la kongresa temo, la demando pri iuspeca “oficisto por plendoj” estis ankaŭ levita – komence ĝuste rilate al seksismo en La kredito, sed poste oni proponis eĉ pli seriozan rolon por la ofico, nome rilate al krimoj (ekzemple en kazoj de seksĝenado dum internaciaj Esperanto-kongresoj), kio certe estus malpli facile realigebla. Sed revenante al la plendoj pri la seksisma teatraĵo, oni ankaŭ tie starigis plurajn relevantajn punktojn kiuj bezonas esti pripensitaj kaj diskutitaj en la komunumo. Ekzemple: Ĉu oni cenzuru tiajn malegalecajn kulturaĵojn kaj ĉu cenzuro estas akceptebla? Ĉu la teatraĵo ne havis tamen iusence bonan efikon, ĉar ĝi diskutigis nin pri seksismo? Sed aliflanke, ĉu artaĵo kiu nur montras seksismon sen kritiki ĝin, sen oferti solvon aŭ almenaŭ alpreni starpunkton vere utilas? Krome, kiu decidas kio estas seksisma: se ekzemple la perceptata seksismo estas parto de ies (neokcidenta) kulturo, kiu en nia movado, tro forte bazita sur okcidentaj valoroj, havas rajton riproĉi aŭ puni tian elmontron de seksismo? Alivorte, kiu kreas la regulojn en nia ŝajne heterogena komunumo? Oni ankaŭ rimarkigis tute praktikan problemon de manko de bonkvalitaj teatraĵoj en Esperantujo.

Multaj laŭdis kaj dankis la organizantojn de la ĉijara kongresa temo, pro doni la okazon por diskuti tiujn ĉi temojn. Aliflanke, ni legis/aŭdis plendojn pri la manko de kongresa rezolucio. Unu leganto de Egalecen diris al ni: “Mi nur bedaŭras, ke tiun fojon, kiam oni serioze traktis la kongresan temon, oni ne faris la kongresan rezolucion… Nun ĝi havus multe pli da senco!” Kvankam jam estas malfrue por fari “kongresan rezolucion”, ne estas tro malfrue por alpreni decidon, kiu estus bela kaj konkreta rezulto de la kongresaj diskutoj. Ekzemple la propono pri instanco ene de UEA, kiu okupiĝu pri egaleco, kvankam oni ne alvenis al komuna interkonsento pri ĝi (verŝajne ankaŭ pro tempomanko), certe meritas konsideron.

Ni de Egalecen ŝatus pludaŭrigi la diskuton kaj eventuale esti perantoj pri ĝi al UEA. Estus tre bone se ankaŭ vi, legantoj, helpus nin, do bonvolu komenti aŭ skribi al ni!

3 komentoj

Enarkivita sub movado

Egalecen kongresas

De la 23a ĝis la 30a de Aŭgusto 2016 okazis la 101a Universala Kongreso de Esperanto, en Nitro (Slovakujo) . El la teamo de Egalecen, Manuela kaj Paŭlina partoprenis la eventon, kaj nun ni ŝatus kundividi kun niaj legantoj kelkajn rakontojn kaj impresojn pri ĝi, per tiu ĉi raporto.

Jam dum la alventago ni havis la eblon iom “Egalec-umi” dum la Movada Foiro: tie, kvankam ni ne havis propran tablon, ni kaptis la okazon por babili kun reprezentantoj de aliaj organizoj, renkonti kelkajn el niaj legantoj, kaj disdoni kelkajn el la printitaj libretoj de Egalecen.

La plej rimarkinda afero estas la rolo, kiun Egalecen havis en la ĉijara tema programo de la kongreso, “Lingva justeco – Socia justeco”. Kiam la temo estis anoncita antaŭ pli ol jaro, ni pensis ke ni ne povas maltrafi la okazon kontribui al ĝi.

En Nitro, la kongresa temo estis traktita oficiale en kvar sesioj dum la semajno.

egalecen uk

La unua, enkonduka, sesio konsistis el du ĉefaj kontribuoj: Xavi Alcalde parolis pri lingva justeco, kaj Giuliano Turone pri la tre aktuala situacio de rifuĝintoj. Krome, kiel panelistoj, ĉeestis ankaŭ ni (Manuela kaj Paulinka) kaj Giridhar Rao, kiuj jam enkonduketis siajn respektivajn sesiojn okazontaj dum la sekvaj tagoj, kaj la ĉefrespondeculo pri la kongresa temo José Antonio Vergara (se vi volas legi la prezenton pri nia sesio, vi trovos ĝin ĉi-tie).

Marde do okazis la dua sesio pri kiu ni respondecis. Ni titolis nian programeron “Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo”. Unue ni enkondukis la koncepton de pluraneca feminismo kaj sekve ni provis apliki ĝin sur kelkajn fenomenojn en la Esperanto-komunumo kun la celo atentigi pri ĝiaj certe ekzistantaj sed ofte ignorataj malegalecoj kaj espereble sugesti iujn manierojn plibonigi la situacion.

La ĵaŭda sesio estis gvidita de Giridhar Rao kaj dediĉita al lingva justeco en edukado. Ĉi tiun temon oni celis diskuti sur diversaj niveloj: la klasĉambra pedagogio, la lernolibroj kaj lernomaterialoj, la studprogramo, la eduk-administrado, la lingva politiko ktp. Bedaŭrinde fine iuj niveloj ne estis funde pritraktitaj, ĉar la diskutoj tro plilongiĝis, kaj fokusiĝis ĉefe sur la (ne)instruado de la angla kaj de la Esperanta lingvoj en la lernejoj. Tamen la sesio estis tre vigla, kaj evidentiĝis kiel la supre-menciitaj niveloj estas interligitaj, kaj malfacilas diskuti ilin aparte.

En la fina sesio oni provis atingi iujn konkludojn surbaze de la tutsemajnaj prelegoj kaj diskutoj. La sesio estis bazita ĉefe sur intervenoj de la publiko, kiu levis multajn relevantajn demandojn. La temo certe estis tre kompleksa kaj defia, kaj pro tio la starigitaj demandoj eble ne trovis definitivajn respondojn. Tamen, sendube estis paŝoj en la ĝustan direkton. Ni rimarkis ke la homoj vere aŭskultis, komprenis, kaj eĉ aplikis la aferojn, kiujn ili lernis dum la semajno. Ekzemple, la aŭskultantaro tuj pridiskutigis la teatraĵon La Kredito, kiu okazis nur la antaŭan vesperon, rimarkigante la neceson kritike evalui ĝin aplikante la de ni proponitan lenson. Tio montras ĝian aktualecon kaj proksimecon al la ĉiutaga vivo en Esperantujo.

Krom la supre priskribitaj kvar sesioj dediĉitaj al la kongresa temo okazis ankaŭ aliaj programeroj ligitaj al la sama temo. Nome, dum la Kleriga lundo okazis la programero “Socia justeco – kion praktike vi povas pripensi kaj fari?”, gvidita de Adjé Adjévi kaj Elisabeth Schwarzer, kun fokuso pri kontraŭseksisma kaj kontraŭrasisma agado kaj en Esperantujo, kaj ekster ĝi.
Ni tre ŝatis la proponatan temon, kaj la eblon por la partoprenantoj aktive diskuti pri ĝi, tamen ni sentis la mankon de iu kadro por difini la temon, por ke ĝi ne restu tiom ĝenerala, kaj ankaŭ pro tio laŭ ni la intervenoj estis iom bazaj. Ankaŭ mankis pluraneca perspektivo, kaj la parto pri kontraŭrasisma agago estis iom flankenmetita. Same kadre de la Kleriga Lundo István Ertl gvidis tre interesan prelegon pri literatura justeco, kiu tuŝis plurajn punktojn, kiel lingva diskriminacio en literaturo, kaj reprezentado de subpremitaj grupoj en literaturo. Ni partoprenis en ambaŭ la programeroj kaj aktive engaĝiĝis en la tieaj diskutoj, kiuj ofte pludaŭris post la sesioj mem.

La UK donis al ni multajn instigojn kaj ideojn, kaj dum la venontaj semajnoj ni alportos al vi pliajn blogerojn inspiritajn de la tieaj fruktodonaj dialogoj.

Save

Komenti

Enarkivita sub aktivismo, aktuale, movado

Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo.

Jen transskribo de la prezento de nia programero “Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo”, kiun ni faris dum la UK 2016 en Nitro.

Antaŭ du jaroj ni kunfondis Egalecen, la unuan blogon en Esperanto pri feminismo kaj socia justeco, kaj ni pensis eble havi ion por diri rilate la kongresan temon de tiu ĉi jaro.

Ĉi matene, dum la solena malfermo, ni multege aŭdis pri tio, ke la Esperanta movado konstituas socijustecan movadon. Oni nomis tion “lingva justeco”. Kaj mi audis pri tio jam de longe, ekde kiam mi iĝis Esperantisto. En Esperantujo oni diskutadas pri tio en la kongresoj, en la publikaĵoj, kaj ĉefe en la agado por eksteraj rilatoj. Kiel diris dum la malfermo la prezidanto de TEJO, TEJO jam de pluraj jaroj klopodas montri ke Esperanto ne estas nur hobio de strangemuloj, sed ilo por integriĝo kaj justa komunikado. Sed ĉu same ofte ni Esperantistoj nin demandas: “Ĉu nia movado estas justa, ĉu ĝi estas egala?”.

Ni pensis ke ne havus sencon veni al la Nitro por diskuti pri socia justeco, kaj neglekti tiun ĉi demandon.

Kaj ni ankaŭ pensis ion alian, kion ni ŝatus rimarkigi al vi, kaj kion cetere ankaŭ diris Mark Fettes ĉi matene, se vi estis atentaj: ke ni estas tre bonŝancaj, aŭ eĉ pli bone estas diri ke ni havas grandan privilegion, esti ĉi tie.

Ĉar certe estas multaj aliaj homoj, kiuj ankaŭ ŝatus partopreni, kaj havus ion por diri, sed pro diversaj kialoj ne povis. Eble iuj estas junuloj au senlaboruloj, por kiuj la kotizo estis tro alta. Aliaj eble estas virinoj, kiuj restis hejme por prizorgi bebon, aŭ edzon, aŭ maljunan patron. Kelkaj estas afrikanoj, kiuj ne ricevis vizon, aŭ loĝantoj de iuj landoj kun malstabila politika situacio, kiu malpermesis al ili sekure vojaĝi. Eble estas eĉ iuj transgenraj homoj, kiuj ne sentis sin komfortaj aliĝante al kongreso kie ilia sekureco ne povas esti garantiita. Kaj kio pri la handikapuloj, kiuj estis tre feliĉaj veni al Nitro babili pri socia justeco, kaj poste malkovris ke la kongresejo ne estos alirebla por ili?

Ĉi tio ne estas retoriko, sed estas konkretaj problemoj, pri kiuj indas ne forgesi kaj pri kiuj necesas labori, kiel komunumo, kiel organizoj kaj kiel individuoj.

Do, mi kaj la aliaj teamanoj de la blogo Egalecen pripensis uzi nian sperton por doni nian modestan kontribuon al la Kongresa Temo, kaj levi tiun demandon, kiu estas en la titolo de la sesio de mardo: “Ĉu Esperantujo estas justa? Analizo laŭ pluraneca perspektivo”. Tiu dua parto de la titolo signifas ke ni traktos la demandon laŭ la vidpunkto de pluraneca feminismo.

Aŭdante la vorton feminismo vi eble pensas “ah, tion mi konas, oni babilos tie pri virinoj”. Sed la feminismo kiun ni prezentos en nia sesio verŝajne ne estos tia kian vi atendas. Ni detale klarigos la koncepton de pluraneco dum la sesio, sed kurte temas pri aliro kiu analizas socian maljustecon en kompleksa maniero, agnoskante komplikecon de identecoj laŭ pluraj kategorioj, kiuj interligiĝas kaj interagas.

Do, la celo de nia sesio estos apliki pluranecan analizon al nia movado. Ĉi matene Mark Fettes diris ke oni multe babilas pri socia justeco kaj malmulte pri justeco lingva. Sed en la Esperanto-movado, tio ne veras – eĉ male. Ni asertas ke la Esperanto-movado ne plu povas okupiĝi nur (aŭ preskaŭ nur) pri lingva justeco, en la simpligita maniero kiel ĝi faris en pasinteco, sed ankaŭ pri kiel lingva (mal)justeco interagas kun aliaj aksoj de (mal)justeco – alivorte, ni devas alpreni pluranecan perspektivon kaj iĝi movado ne simple lingvojusteca, sed vere socijusteca.

Ni klopodos fari la sesion interaktiva, tiel ke ĉiuj povas alporti sian sperton kaj siajn ideojn. La celo ne estas prezenti universalan veron, aŭ doni finan solvon, sed pripensigi, diskutigi, kaj doni kelkajn rimedojn por aliri la temon.

2 komentoj

Enarkivita sub aktivismo, femismo, lingvo, movado